Strijd over de muzikale nalatenschap van Johnny Hallyday
In deze blog bespreek ik kort een kwestie die momenteel speelt over de muzikale nalatenschap van de Franse Elvis, Johnny Hallyday. Bij de erven van deze onlangs overleden zanger is onenigheid ontstaan over de auteursrechten op de liedjes. Het conflict speelt tussen de weduwe Laetitia en kinderen Laura en David, die zijn voortgekomen uit een eerder huwelijk. Laura en David vragen een rechtbank in Parijs om voor recht te verklaren dat zij de enige rechthebbenden zijn. Dit op basis van een Frans testament.
Strijd over de erfenis komt in de beste families voor. Maar wat als het om auteursrechten gaat, oftewel de exploitatierechten van de muzikale nalatenschap van een superster als Johnny Hallyday?
1. Waarom ontstaat er ruzie over de erfenis?
Ruzie over een erfenis komt natuurlijk in de beste families voor. Als nabestaanden van supersterren vechtend over straat rollen dan pikt de media dat op. Het gaat om veel geld, om emotie en rouwverwerking, dat spreekt mensen tot de verbeelding. Daardoor heeft het nieuwswaarde.
Bij de erfenis van Johnny Hallyday gaat het ook nog eens om tientallen miljoenen euro’s aan auteursrechten.
2. Wie heeft de exploitatierechten van de nalatenschap?
In geval van muziek is zijn dat de nabestaanden, maar ook het platenlabel en de uitgeverij, zoals Warner of Sony. Het is in dit geval echter de vraag wie de nabestaanden zijn: is dat Laetitia of zijn het de kinderen Laura en David?
Daarbij kan het zijn dat ook dit postume album al bij een platenlabel is ondergebracht, dat weten we niet. Laetitia zou op basis van het Californische testament alle auteursrechten erven. Daarbij zitten ook de rechten die door een platencontract tussen Johnny en Warner of Universal bij een platenmaatschappij zijn terecht gekomen. Die muziekcontracten gelden namelijk ook voor de nabestaanden van de artiest.
3. Hoelang hebben de nabestaanden nog auteursrechten?
Johnny Hallyday is op 6 december 2017 overleden. Dat betekent dat zijn auteursrechten op de liedjes nog 70 jaar, dus tot 2088, nog zijn beschermd, en inkomsten kunnen genereren ten gunste van de nabestaanden. In 2088 komen de liedjes in het publiek domein. Voor de rechten op de opnames geldt dat die beschermd zijn tot 70 jaar na release van een bepaald album.
4. Hoe komt het geld binnen?
Via platenlabel als er cd’s, downloads en streams worden verkocht. En via de Franse SACEM (zusterorganisatie van onze Buma/Stemra) of de Amerikaanse Ascap BMI zouden er royalties naar de nabestaanden kunnen blijven vloeien als de muziek op radio en televisie wordt gedraaid. Voor die rechteninstanties is het natuurlijk ook even afwachten waar het geld naartoe moet, naar Laetitia of naar Laura en David.
5. Hoe zit het met de testamenten van Johnny Hallyday?
Er zijn 2 testamenten, 1 naar Frans recht uit 2011 en 1 naar Californisch recht uit 2014. Je zou kunnen stellen: het laatste geldt want dat is de laatste wilsbeschikking van Johnny Hallyday. Dit Californische testament zegt dat de kinderen Laura en David zijn onterfd, en dus ook geen aanspraak op auteursrechten kunnen maken. Dat is best wel heftig. Maar als een Franse rechter in Parijs, Frans recht gaat toepassen dan zou dat wel eens tot een heel andere uitkomst kunnen leiden, omdat naar Frans recht kinderen per definitie niet kunnen worden onterfd. Belangrijke vragen van internationaal privaatrecht (IPR).
Dan zouden de kinderen wellicht wel een release door Laetitia kunnen verbieden.
Dat laat overigens onverlet dat ook naar Frans recht de kinderen rekening zullen moeten houden met Laetitia. In het slechtste geval komt er dan gewoon geen album release.
Wie heeft de exploitatierechten van de muzikale nalatenschap van Johnny Hallyday? Muziekcontracten gelden vaak ook voor de nabestaanden van de artiest.
6. Postuum een album releasen, kan Laetitia dit doen?
Naar Californisch recht staat Laetitia volledig in haar recht. Zij staat sterk. Ook al zouden de kinderen het straks op basis van een Frans vonnis kunnen verbieden om een album release vanuit Frankrijk te doen, dan gaat Laetitia natuurlijk gewoon naar Los Angeles en lanceert daar het postume album van Johnny Hallyday. Zij kan dan een wereldwijde digitale release doen, via Spotify, Amazon, Apple music en Deezer, en een fysieke release op cd en vinyl. Allemaal vanuit Californië.
7. Botsende rechtsstelsels
We hebben hier te maken met botsende rechtstelsels. Als de Franse rechter Laura en David in het gelijk stelt dan kunnen zij de wereldwijde release in ieder geval in Frankrijk verbieden. Zij kunnen dan een blokkade aanvragen voor dat album op Spotify Frankrijk. Auteursrechten zijn namelijk nationale, territoriale rechten die vaak internationaal worden geëxploiteerd.
Als ik de raadsman van Laetitia was dan zou ik de Franse rechter vragen om Californisch recht toe te passen op de zaak, omdat er aanknopingspunten zijn met Californië.
8. Tot slot…
Wat de uitspraak van deze Franse rechter ook moge zijn straks, deze zaak over de muzikale nalatenschap van Johnny Hallyday krijgt- vanwege het grote financiële belang, de emotie bij betrokkenen en niet te vergeten de internationale dimensie - zeker nog een staartje. Wordt vervolgd dus