Muziekgebruik en Buma rechten

A: Muziekgebruikers:  Betalen aan de BUMA/STEMRA voor muziekgebruik (bedrijven/ MKB, onderwijsinstellingen, producenten, reclamebureaus, festivals en pop-podia). 

Buma rechten

Iedereen die muziek gebruikt, laat horen (ook de radio op het werk), verwerkt of kopiëert dient hiervoor een auteursrechtenlicentie aan te vragen bij BUMA/STEMRA, de belangenbehartiger van auteurs, labels, platenmaatschappijen en muziekuitgevers. Door het afsluiten van een dergelijke licentie worden de zogenaamde buma rechten geregeld. Vaak dienen daarnaast de uitvoeringsrechten oftewel het in het openbaar ten gehore brengen van cd’s of digitale afspeellijsten geregeld te worden met de SENA, de belangenbehartiger van uitvoerende artiesten en producenten.   

Indien er gebruik wordt gemaakt van videobeelden van uitvoerende kunstenaars zoals acteurs of dansers dan is het aan te bevelen contact op te nemen met Stichting NORMA, de belangenbehartiger van naburige rechten van musici en acteurs. 

Bij audiovisuele producties dient daarnaast een hiertoe bestemde synchronisatielicentie aan te worden gevraagd bij de BUMA/STEMRA. Indien u met de genoemde collectieve beheersorganisaties (CBO's) afspraken maakt over muziekgebruik, respecteert u de muzikale eigendomsrechten van auteurs en artiesten.

Ook indien men een commerciële website bestiert kan men door de Buma worden aangesproken over (het ontbreken van) een licentie. De af te dragen vergoeding (buma afdrachten) is afhankelijk van de omzet die een website jaarlijks maakt (grofweg 10%). Het kan dus voorkomen dat een artiest die zijn eigen muziek verkoopt en promoot (via players of Youtube video's) op zijn eigen website, hiervoor rechten moet afdragen aan Buma/Stemra. Dit geld komt, na aftrek van administratiekosten, als het goed is (en afhankelijk van de te hanteren verdelingssleutels) later weer terug bij diezelfde artiest.

Er is op dit moment geen communis opinio over de vraag of er bij hyperlinken en embedden Buma en Sena licenties nodig zijn. Zie onze blog voor meer informatie over dit onderwerp.

Muziekgebruik en toestemming (TIP!)

Eenieder die muziek wil vastleggen op beeld- of geluidsdragers, heeft daarvoor op grond van de Auteurswet toestemming nodig van STEMRA. Men denke aan toestemming voor muziekgebruik van de auteurs, hun publisher, platenmaatschappijen, importeurs, omroepen, producenten van achtergrondmuziek en reclamebureaus. Ook organisaties die promotiemiddelen maken in de vorm van een beeld- of geluidsdrager, betalen een vergoeding. Het commerciële belang is belangrijk bij het bepalen van de hoogte van de vergoeding die moet worden betaald aan BUMA/STEMRA. Dit geldt onder meer voor:

·          Producenten van audiovisuele producties, zoals reclamebureaus en homevideo producenten   

·          Producenten van producties in eigen beheer, zoals artiesten zonder platencontract   

·          Producenten van special products, zoals fabrikanten van relatiegeschenken   

·          Platenmaatschappijen   

·          Leveranciers van achtergrondmuziek, voor onder meer horeca en winkeliers   

·          Importeurs, van cd’s en dvd’s   

·          Omroepen, zoals voor radio en televisie   

·          Bladmuziek   

Auteursrechten

Muziekauteurs zoals componisten en tekstschrijvers hebben van rechtswege auteursrechten op hun muziek. Deze auteursrechten gelden tot 70 jaar na overlijden van de maker. Door deze lange looptijd kunnen ook nabestaanden van de auteur door overerving rechthebbende worden. Auteursrechten kunnen middels een daartoe bestemde akte worden overgedragen zo leze men in de Auteurswet. Dit noemt men een akte van overdracht of een titelovereenkomst.

Tegenwoordig gaat auteursrecht vaak hand in hand met naburige rechten: de componist produceert met behulp van een computer zijn eigen tracks en exploiteert deze vervolgens zelf. In deze situatie bevinden de muziekrechten op de onderliggende compositie en het eigendom van de master zich in één hand. Dat maakt het licenseren en synchroniseren van de muziek, bijvoorbeeld onder een commercial of een bedrijfsfilmpje, overigens wel wat eenvoudiger.

Neem voor meer informatie gerust vrijblijvend contact met ons op.

Stappenplan toestemming voor muziekgebruik: 

Allereerst is het van belang om vast te stellen wat precies wordt gebruikt van de muziek: de tekst, de opname, de bladmuziek of de uitvoering. Dus van welk soort muziekgebruik er sprake is.

Vervolgens dienen de rechthebbenden te worden opgespoord. Er kunnen meerdere rechthebbenden zijn van een werk, zoals meerdere platenmaatschappijen, labels, de auteur, de tekstschrijver, de uitvoerend artiest, nabestaanden. Dit is vaak een tijdrovende aangelegenheid: het is aanbevelenswaardig hier zo vroeg mogelijk mee te beginnen. Blijft toestemming uit dan zal naar alternatieven gezocht moeten worden.

Indien de werken die worden gebruikt, verwerkt of gekopieerd zich in het publiek domein bevinden is er in de regel geen toestemming en auteursrechtenlicentie vereist. Een werk bevindt zich in Nederland in het publiek domein indien er meer dan 70 jaar is verstreken na het overlijden van de maker. Naburige rechten op uitvoeringen en opnamen op geluids en beelddragers (SENA, NORMA) vervallen na vijftig jaar. Op bewerkingen van werken in het publiek domein kunnen onder voorwaarden wel auteursrechten berusten.   

Er bestaan evenwel uitzonderingen op de toestemmingsplicht in de vorm van wettelijke licenties bij muziekgebruik voor onderwijs en wetenschap, zoals de onderwijsexceptie en het citaatrecht, of de bloemlezingsregeling voor bladmuziek. Ook bestaan er kortingsregelingen.   

Als gevolg van wederkerigheidscontracten met buitenlandse zusterorganisaties (zoals GEMA, SACEM, SABAM, ASCAP, SESAC, BMI) ontvangen buitenlandse muziekauteursrechthebbenden ook vergoedingen uit Nederland. Het maakt derhalve voor de te betalen vergoedingen niet uit of de muziek van Nederlandse of buitenlandse origine is.   

BUMA/STEMRA onderscheidt tenslotte 3 typen muziek: Commerciële muziek (top-40 etc), Library/ Stockmusic, en Opdrachtmuziek. Voor elke soort muziek gelden andere vergoedingen.   

Gebruiksvormen en hun regelingen 

De wet onderscheidt verschillende vormen van muziekgebruik. Elke vorm kent zijn eigen regelingen, tarieven en uitvoerende instanties. Ik noem ze hier in het kort:   

1. Openbaar ten gehore brengen: BUMA   

Eenieder die muziek laat horen anders dan in de thuissituatie betaalt hiervoor een vergoeding aan de BUMA, via een opgaveformulier. De BUMA onderscheidt het MKB (bar, restaurant, hotel, winkel etc.), podia (concerten en evenementen), en overige organisaties zoals scholen, muziekverenigingen, kerken, sportverenigingen, dansscholen etc.   

Voor bepaalde groepen, evenementen en gelegenheden die veelvuldig gebruik maken van muziek bestaan speciale opgaveformulieren en speciale tarieven, zoals: onderwijs, kinderopvang, bedrijven algemeen, setlijsten, evenementen, producties in eigen beheer, amateurmuziekverenigingen, autobussen, horeca, carnavalsvereniging, dansleraar, kerkelijke organisaties, fitnesscentrum en audiovisuele producties, locatielicenties, welzijnswerk, werkruimten, voortgezet onderwijs, mechanische achtergrondmuziek, specials products, basisschool, RTV en kabel.   

2. Mechanische vastlegging muziek: BUMA en/of STEMRA.   

a. op audiodragers: STEMRA   

Hier gaat het om producties in eigen beheer, zoals cd’s en iTunes releases. Men dient vooraf aan STEMRA toestemming te vragen.   

b. op audiovisuele dragers: STEMRA   

Hier gaat het om muziek in audiovisuele producties zoals films, video’s, commercials, onderwijs- en bedrijfsproducties. Men dient vooraf aan STEMRA toestemming te vragen.   

c. in multimedia producties: STEMRA   

Hier gaat het om het combineren van beeld en geluid. De regeling valt uiteen in Muziek in multimediaproductie consumentenmarkt en Muziek in audiovisuele producties zakelijke markt. Er gelden kortingen voor multimediaproducties met een educatief karakter bestemd voor verspreiding onder onderwijsinstellingen. Men dient vooraf aan STEMRA toestemming te vragen.   

d. op internet: BUMA/STEMRA   

BUMA/STEMRA onderscheidt op dit moment 3 vormen van digitaal muziekgebruik:   

* On Demand (Kleinverbruik resp. Grootverbruik):  downloads, streams, speelfilms of beltonen op een website.  Men dient vooraf aan BUMA/STEMRA een licentie aan te vragen. Bovendien is een  licentie van label/auteur/platenmaatschappij vereist. Een combinatielicentie ligt hier voor de hand. Zo regelt u de buma afdrachten en de sena muziekvergoedingen in één keer. Men kan rechtstreeks contact opnemen met de platenmaatschappij of met de SENA of de NVPI. 

* Internet Radio & TV:  Voor het gebruik van Radio en/of TV zenders op internet is een licentie nodig in de vorm van een muziekcontract. De licentie is bedoeld voor het muziekgebruik in online radio- en televisie-uitzendingen, met of zonder winstoogmerk. Er wordt onderscheid gemaakt tussen bronsites en doelsites.  Men dient vooraf aan BUMA/STEMRA een licentie aan te vragen. Ook is een licentie van SENA vereist voor de muziekrechten van uitvoerende artiesten en producers. Hier is derhalve een combinatielicentie vereist.

* Achtergrondmuziek op een website:  Deze licentie is voor website eigenaars die achtergrondmuziek (dus waarbij muziek slechts een ondersteunende rol speelt) op hun site hebben staan of willen gaan plaatsen. Het tarief is momenteel € 330 (ex btw) per jaar per website. Indien er gebruik wordt gemaakt van filmpjes of clips is er eveneens een licentie audiovisuele productie vereist.

3. Tekst en bladmuziek: rechthebbende, Muziekuitgeverij, NMUV, Stichting Musicopy, VMN.   

Uitgangspunt is dat toestemming van de rechthebbende of diens rechtsopvolger(s) dient te zijn verkregen voor het gebruik, het bewerken, het vastleggen of de uitgave van werken buiten het publiek domein. Vaak gaat het om print requests in combinatie met het aankopen van een aantal uitgavelicenties. Uitzonderingen hierop zijn - in het kort - herbewerkingen, bundelingen en de geschriftenbescherming. De rechthebbende of diens belangenbehartigers kunnen deze toestemming weigeren, of voorafgaande inzage verlangen. Er bestaat een kopieregeling voor koren en orkesten. In voorkomende gevallen, met name bij het gebruik voor educatieve doeleinden, kan gebruik worden gemaakt van de Bloemlezingsregeling Bladmuziek.   

4. Uitvoering van artiest in combinatie met bestaande geluidsopname (naburige rechten): NVPI, SENA, uitvoerend artiest, producent, platenmaatschappij.   

Het gaat hier om het meezingen of playbacken van een artiest met een geluidsband, of een geluidsband ter versterking en ondersteuning van de uitvoering.   

Neem voor meer informatie vrijblijvend contact met ons op. 

B: Makers van Muziek / Rechthebbenden

Betaald worden door de Buma/Stemra (als artiest, componist of muziekuitgever).   

Inschrijven bij BUMA STEMRA (auteursrechten)   

Inschrijven bij SENA, NORMA (naburige rechten), afhankelijk van rol.   

situaties: 

1. live spelen 

2. radio tv 

3. cd/itunes/ cloud /stemra 

4. streams   

5. synchronisatie (film. video)   

6. internet   

7. ringtones   

puntensysteem, 2x per jaar uitbetalen.   

verhouding artiest / label / uitgeverij 1/3e of 2/3e of zelf afspreken. 

publiek domein, 70 jaar, nabestaanden 

Internationale aspecten: zusterorganisaties, ontwikkelingen, contracten, verschillen in regelgeving mbt repartitie VS en Europa, Azië waar deze wetgeving nu pas langzaam op gang komt.   

Wanneer inschrijven BIJ buma/stemra en sena?

Dit is pas zinvol indien uw muziek geregeld op de radio komt ivm abonnementsgeld en administratieve rompslomp.   

Vanaf 2014 is het ook mogelijk om bepaalde categorieën uit te sluiten van collectief beheer, via een opt-out systeem. Online muziekgebruik kan bijvoorbeeld worden uitgesloten waardoor de maker deze categorie in eigen hand kan houden. Dit maakt flexibel beheer van auteursrechten mogelijk.

NB altijd copyrights vastleggen via belastingdienst, aangetekende brief of BOIP i-Depot. Ook artiestennaam registreren en domeinnaam vastleggen is vaak een goed idee.  

Neem voor meer informatie gerust vrijblijvend contact met ons op.