Conservatorium Maastricht: Vooruitstrevend en Internationaal Georiënteerd

Het Conservatorium Maastricht vroeg ons onlangs om een twee uur durend Engelstalig gastcollege te geven over de wereld van muziekrechten en muziekcontracten. Aan een internationaal gezelschap van studenten Klassiek/Jazz, in het kader van het vak muzikaal ondernemerschap.

Musicus als ondernemer

Aan dergelijke initiatieven verlenen wij uiteraard graag onze medewerking. Het is immers belangrijk om conservatoriumstudenten voor te bereiden op de juridische en bedrijfsmatige kant van de muziekindustrie. En om bruggen te slaan tussen verschillende disciplines. Een behoorlijk aantal van deze jonge professionals zal na de opleiding zelfstandig ondernemer worden. Daarnaast komen ze als schepper van muziek, als audioproducent, als uitvoerend muzikant of dirigent in aanraking met intellectueel eigendom, zoals auteursrechten op een compositie, publiek domein en naburige rechten op een opname of muzikale performance.

Idyllisch

Het werd een goed bezocht college in de Willem Hijstek Zaal. Wat ligt dat Conservatorium daar toch prachtig aan de Jeker, in het idyllische oude centrum van Maastricht. Als je aan komt lopen komen de klanken van klarinet, piano, trompet en zang je van veraf tegemoet.

Muziek en Recht

Omdat Zuyd Hogeschool het college over muziek en recht goed had gepromoot waren er eveneens een aantal rechtenstudenten naar de Bonnefantenstraat gekomen. Zij mochten er gewoon bij komen zitten... Ook voor hun bleek het intellectuele en industriële eigendomsrecht, met een focus op de muziekbranche, taaie stof te zijn.

Theoretisch gedeelte

Vanwege verschillen in instapniveau was het college opgedeeld in twee gedeelten. Eerst een theoretisch gedeelte met basisbegrippen, juridische uitgangspunten en basisbeginselen. Met onderwerpen zoals (het ontstaan van) exploitatierechten, verbodsrechten, collectieve rechtenorganisaties waaronder Buma/Stemra en Sena, de onderwijsexceptie en merknaamregistratie. En dat er verschillen bestaan in jurisdictie waardoor er andere auteursrechtelijke regels kunnen gelden in de Verenigde Staten dan in Nederland, Duitsland, Zuid-Korea of Japan.

Praktisch gedeelte

Na de pauze een praktisch gedeelte met aandacht voor zaken als het releasen van een eigen CD, het gebruik van samples, toestemming om arrangementen te mogen maken en uitvoeren van Bartok, Strauss, Gershwin en Varese, het vermijden van aansprakelijkheid, muziek in licentie geven voor televisie en film, het oprichten van je eigen music startup en het dringende advies om afspraken in de muziekindustrie op papier te zetten.

Vragen stellen

Tussendoor en achteraf was er de gelegenheid tot het stellen van vragen, waarvan ruimschoots gebruik werd gemaakt. De conservatoriumstudenten stellen tijdens zo'n college praktische vragen in de trant van: 'Hoe moet ik mijn artiestennaam registreren en waar moet ik zijn om mijn auteursrechten veilig te stellen?' of 'Mag ik samples gebruiken in mijn muziek?' Op juridische faculteiten krijgen wij volstrekt andere vragen, die bijvoorbeeld betrekking hebben op een bepaald leerstuk, op een bepaalde casus of in de media bekend geworden rechtszaak. Zoals het onderscheid tussen muziekplagiaat en slaafse nabootsing. Mooi om dat verschil te zien in benadering.

Muziekcontracten en checklist

We sloten het college af met de bespreking van een zevental muziekcontracten die in de praktijk worden gebruikt, inclusief handige contract checklist. Aan bod kwamen oa een arbeidsovereenkomst na het winnen van het proefspel, een contract met een managementbureau en een optreedcontract met bijbehorende artist rider voor live events. Belangrijke vuistregel die wij de studenten hebben voorgehouden is dat er altijd kan worden onderhandeld over een contract dat hen wordt aangeboden. Over vergoedingen en royalty's bijvoorbeeld. En uiteraard ook dat zij er goed aan doen om juridisch advies in te winnen c.q. een contractscreening te laten uitvoeren, voordat er een muziekcontract wordt ondertekend.

Dank aan het Conservatorium Maastricht voor de goede samenwerking, de technische ondersteuning (licht, projectie sheets, kopiëren handouts en geluid) en voor de foto's.

MusicaJuridica